Ünlü düşmesi
Ünlü düşmesi
Ses olayları içerisinde yer alan ünlü düşmesinde adından da anlaşılacağı gibi bir sözcüğe ek geldiğinde sözcükte bir ünlü ses düşer. Bu olaya ünlü düşmesi denir.
İki heceli sözcüklerde ikinci hecede ünlü ses düşer. Ünlü düşmesi aynı zamanda buna ünlü düşmesi de denir.
Omuz – omzu
Karın-ı karnı
Akıl – aklı
Burun – burnu
Oğul-u oğlu
Uyu -ku uyku
Beyin-i beyni
Gönül-e gönle
Bazı kelimelere yapım eki getirildiğinde de ünlü düşmesi meydana gelir.
Oyun – a oyna(mak)
Uyu – ku uyku
İleri-le ilerle
Sızı – la sızla(mak)
Birleşik fiillerin oluşturulması sırasında “-etmek, -olmak, -eylemek” gibi yardımcı fiiller eklendiği sözcükte ünlü düşmesini meydana getirir.
Kayıp + olmak Kaybolmak
Hapis +olmak Hapsolmak
Şükür + etmek Şükretmek
Seyir + etmek – Seyretmek
Sabır etmek Sabretmek
Keşif etmek Keşfetmek
Son hecesinde dar ünlü bulunan her iki heceli sözcükte ünlü düşmesi olmaz.
Oyun -> Oyunu
Umut -> Umudu
Birleşik sözcüklerin oluşumu sırasında ünlü düşmesi görülebilir.
Cuma + ertesi Cumartesi
Ne +için Niçin
Kahve + altı Kahvaltı
Kayın + ana Kaynana
İçeri, dışarı, ileri, şura, bura, ora, yukarı, aşağı gibi sözcüklere ek getirildiğinde sondaki ünlü harf düşmez.
Doğru – Yanlış
İçeride – İçerde
Orada – Orda
Dışarıda – Dışarıda
Burada – Burda
Yukarıda – Yukarda
İleride – İlerde
Şurada – Şurda
Burada – Burda
Orada – Orda
Yukarıda – Yukarda
-la ve -ar ekleri de geldikleri kelimenin sonundaki ünlü harfin düşmesine neden olur.
İleri +lemek İlerlemek
Sarı +armak Sararmak
Ses Bilgisi ses olayları ünsüz ses olayları ünlü ses olayları büyük ünlü uyumu küçük ünlü uyumu ünlü daralması ünlü düşmesi ünlü türemesi ünsüz benzeşmesi ünsüz türemesi ünsüz düşmesi kaynaştırma ulama ve diğer ses olayları ile ilgili diğer içeriklere; ses bilgisi ders notlarına ses olayları çalışma kağıtlarına ses olayları konu testlerine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
Ses Bilgisi İçerikleri