Fabl türü ve özellikleri

Fabl türü nedir? Fabl ne demek? Fabl nasıl yazılır? Fabl örnekleri, Fabl yazarları, Fablın diğer adı nedir? Fabl türü ve özellikleri nelerdir? Fablın unsuları

Fabl türü ve özellikleri

Fabl : Kahramanları çoklukla hayvanlardan seçilen, sonunda ders verme amacı güden, genellikle manzum hikâyedir.

Fablın diğer adı öyküncedir.

İnsan dışındaki varlıklara, insanlara ait özellikler verilerek onların başından geçen olayların anlatıldığı, sonunda ders verme amacı güden kısa yazılardır.

 Fablların başlıca özellikleri şunlardır:

*Kahramanları genellikle hayvanlar ve bitkilerdir.

*Ders vermek amacıyla yazılır.

*Evrensel konular ele alınır.

*Fabl türünde çoğunlukla kişileştirme ve intak sanatları kullanılır.

Fabl türünde bilinen Beydeba, Ezop ve La Fontaine, fabl türünde örnekler yazmıştır. Ayrıca;

*ABD’li James Thurber ve İngiliz George Orwell çağdaş fabl yazarlarıdır.

*Türk edebiyatında ilk fabl örneği, Şeyhi’nin Harnâme adlı mesnevisidir.

*Ahmet Mithat Efendi ve Şinasi Türk Edebiyatında fablın öncülerindendir.

Fablın unsuları

Fablın dört öğesi unsuru vardır: kahraman, olay, yer ve zaman

Fabl (kişi) kahraman unsuru:

Fabllarda olayların etrafında döndüğü ögedir.

Genellikle insan dışındaki varlıkların konuşturulduğu kahramanlar söz konusudur.

Fabllarda insan unsuruna çok ender rastlanır.

Fabl olay unsuru:

İnsanlara ders vermek amacıyla anlatılan konudur.

Genellikle ahlaki dersler verilir.

Fabl yer unsuru:

Anlatılan konuların geçtiği yeri anlatır.

Fabllarda genellikler doğal ortamlar anlatılır.

Fabl zaman unsuru:

Fabllarda olayların yaşandığı zaman dilimini anlatır.

Zaman unsuru geniş zamanı ifade etmez.

Genellikle kısa bir zaman diliminde olaylar gerçekleşir.

Fabllarda yapı

Fabllarda serim, düğüm, çözüm ve öğüt bölümleri yer alır.

Serim bölümünde fablın girişi yapılır. Fabldaki olay ve kahramanlar hakkında bilgi sahibi olunur.

Düğüm bölümünde olaylar genişletilir ve sorunlar ortaya çıkarılır.

Çözüm bölümünde olaylar bitirilir.

Öğüt bölümünde insanlara verilen mesaj iletilir. Öğüt bölümünde asıl anlatılmak istenilenler belli olur.

*Fablı ilk olarak yazanlar Hititlerdir.  Hititler sözle değil resimlerle anlatılmıştır.

*Dünyada ilk ve önemli fabllar Beydeba’ya aittir.

*Beydeba’nın fablları “Kelile ve Dimne” adlı bir eserde toplanmıştır. 

*Türkçedeki ilk örneği, Şeyhi’nin “Harname”sidir.

*Batılı anlamda ise fabl örneğini Şinasi vermiştir.

Metin türleri edebi türler ile ilgili çıkmış sorular 8. sınıf LGS metin türleri soruları metin türleri çalışma kağıtları edebi türler ders notu edebi türler konu anlatımı metin türleri testleri şiir türleri ile ilgili diğer bütün içeriklere aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.