Küçük ünlü uyumu
Küçük ünlü uyumu nedir? Küçük ünlü uyumu nasıl olur? Küçük ünlü uyumu örnekleri Küçük ünlü uyumu özellikleri Küçük ünlü uyumu ne demek? Küçük ünlü uyumu özellikleri küçük ünlü uyumuna uymayan örnekler
Türkçe bir kelimede düz ünlüden sonra düz (a, e, ı, i), yuvarlak ünlüden sonra yuvarlak dar (u, ü) veya düz geniş (a, e) ünlüler bulunur. Ünlüler arasındaki bu uyuma “küçük ünlü uyumu veya düzlük-yuvarlaklık uyumu“denir.
- anlaşmalı,
- bilek,
- çilek,
- ısırmak,
- ılıklaşmak,
- kayıkçı,
- seslenmek,
- yeşil;
- boyunduruk,
- börekçi,
- çocuk,
- güreşmek,
- ocakçı,
- odun,
- özlemek,
- sürmek,
- vurmak,
- yoklamak,
- yorgunluk,
- yumurta,
- yüreksiz
Küçük ünlü uyumuna aykırı Türkçe kelimeler de vardır:
avuç, avurt, çamur, kabuk, kavuk, kavun, kavurmak, kavuşmak, savurmak, yağmur
Küçük ünlü uyumu, alıntı kelimelerde aranmaz: aktör, alkol, bandrol, daktilo, kabul, doktor, muzır, mühim, mümin, müzik, profesör, radyo, vakur vb.
Küçük ünlü uyumuna aykırı bazı kelimelere getirilen ekler, kelimenin son ünlüsüne uyar: kavun-u, konsolos-luk, muzır-lık, müzik-çi, yağmur-luk vb.
Bazı alıntı kelimelerde ekler bu uyuma girmez: alkol-lü, kabul-ü, bandrol-lü, saat-lik vb.
-ki aitlik eki yalnızca birkaç örnekte küçük ünlü uyumuna uyar: bugünkü, dünkü, öbürkü vb.
(kaynak www.tdk.gov.tr)
Ses Bilgisi ses olayları ünsüz ses olayları ünlü ses olayları büyük ünlü uyumu küçük ünlü uyumu ünlü daralması ünlü düşmesi ünlü türemesi ünsüz benzeşmesi ünsüz türemesi ünsüz düşmesi kaynaştırma ulama ve diğer ses olayları ile ilgili diğer içeriklere; ses bilgisi ders notlarına ses olayları çalışma kağıtlarına ses olayları konu testlerine aşağıdaki linkten ulaşabilirsiniz.
Ses Bilgisi İçerikleri
