EdebiyatGenel

Usta Kalem: Yaşar Kemal

Yaşar Kemal’in hayatı, Yaşar Kemal’in edebi kişiliği, Yaşar Kemal’in eserleri, Yaşar Kemal’in aldığı ödüller, Yaşar Kemal’in Nobel Edebiyat Ödülü alamamasının sebebi, eserlerinin çevrildiği diller…

Asıl adı Sadık Gökçeli olan yazarımız 6 Ekim 1923 yılında Osmaniye’de doğdu. Babasını erken yaşta kaybedince annesi, rahmetli eşinin intikamını alması için kardeşiyle evlenmiştir. Fakat amca, onların tüm mal varlığını tüketip köyün en fakir ailelerinden birisi haline gelmesine neden olmuştur.

Ortaokul son sınıftayken rahatsızlanınca okulu bırakmış ve hayat mektebine başlamıştır. Farklı işlerde çalışmak zorunda kalan Yaşar Kemal, ırgat katipliği, memurluk, ırgatlık, inşaat denetçiliği, öğretmen vekilliği ve arzuhalcilik gibi farklı işlerde çalışmıştır.

28 Şubat 2015 tarihinde edebiyatın çınarı vefat etmiştir.

Yaşar Kemal;

Eserleri sadece ülkemizde değil dünyanın birçok yerinde okunmuştur. Eserleri 39 dile çevrilmiştir. 

Romanlarında Anadolu hayatını ve özellikle Çukurova’yı işlemiştir. Çukurova Yazarı olarak da bilinir.

Yaşadığı bölgedeki olayları, ağalık sistemini, töreyi kitaplarında sıkça işlemiştir.

Zengin bir betimleme gücüne sahip olan Kemal, kelime dağarcığı bakımından da zengin bir birikime sahiptir.

İnce Memed, serisiyle uluslararası bir üne kavuşmuştur.

Eserlerinde masallardan, ağıtlardan, efsanelerden, halk hikayelerinden faydalanmıştır. 

Yaşar Kemal’in Eserleri;

KİTAPLARI:

Öykü

Sarı Sıcak, İst.: Varlık, 1952
Bütün Hikâyeler, İst.: Cem, 1975

Roman

İnce Memed, 1. c., İst. Çağlayan, 1955; 2. c., İst:, 1969; 3. c., İst., 1984; 4. c., 1987
Teneke, İst.: Varlık, 1955
Orta Direk, İst.: Remzi, 1960
Yer Demir Gök Bakır, İst.: Güven, 1963
Ölmez Otu, İst.: Ant, 1968
Ağrıdağı Efsanesi, İst.: Cem, 1970
Binboğalar Efsanesi, İst.: Cem, 1971
Akçasazın Ağaları / Demirciler Çarşısı Cinayeti, İst.: Cem, 1974
Akçasazın Ağaları / Yusufcuk Yusuf, İst.: Cem, 1975
Yılanı Öldürseler, İst.: Cem, 1976
Al Gözüm Seyreyle Salih, İst.: Cem, 1976
Kuşlar da Gitti, (uzun öykü) İst.: Milliyet, 1978
Deniz Küstü, İst.: Milliyet, 1978
Hüyükteki Nar Ağacı, İst.: Toros, 1982
Yağmurcuk Kuşu / Kimsecik I, İst.: Toros, 1980
Kale Kapısı / Kimsecik II, İst.: Toros, 1985
Kanın Sesi / Kimsecik III, İst.: Toros, 1991
Yaşar Kemal Kendini Anlatıyor – Alain Bosquet’le Görüşmeler, İst.:, Toros, 1993
Fırat Suyu Kan Akıyor Baksana, İst.: Adam, 1997
Karıncanın Su İçtiği, İst.: Adam, 2002
Tanyeri Horozları, İst.: Adam, 2002.
Çıplak Deniz Çıplak Ada, İst.: YKY, 2012
Tek Kanatlı Bir Kuş, İst.: YKY, 2013

Şiir

Bugünlerde Bahar İndi, İst.: YKY, 2010

Destansı Roman

Üç Anadolu Efsanesi, İst.: Ararat, 1967
Çakırcalı Efe, İst.: Ararat, 1972.

Kitaplaştırılan Röportajlar

Yanan Ormanlarda 50 Gün, İst.: Türkiye Ormancılar Cemiyeti, 1955
Çukurova Yana Yana, İst.: Yeditepe, 1955
Peribacaları, İst.: Varlık, 1957
Nuhun Gemisi (Bu Diyar Baştan Başa), İst.: Cem, 1971
Bir Bulut Kaynıyor, İst.: Cem, 1974
Allahın Askerleri, İst.: Milliyet, 1978
Röportaj Yazarlığında 60 Yıl , İst.: YKY, 2011
Çocuklar İnsandır, İst.: YKY, 2014

Kitaplaştırılan Makaleler, Söyleşiler, Derlemeler

Ağıtlar, Adana: Halkevi, 1943
Taş Çatlasa, İst.: Ataç, 1961
Baldaki Tuz, (1959-74 gazete yazıları) İst.: Cem, 1974
Gökyüzü Mavi Kaldı, (halk edebiyatından seçmeler, S. Eyüboğlu ile)
Ağacın Çürüğü: Yazılar-Konuşmalar, (der. Alpay Kabacalı) İst.: Milliyet, 1980
Yayımlanmamış 10 Ağıt, İst.: Anadolu Sanat, 1985
Sarı Defterdekiler: Folklor Derlemeleri, (haz. Alpay Kabacalı) İst.: Yapı Kredi, 1997
Ustadır Arı, İst.: Can, 1995
Zulmün Artsın, İst.: Can, 1995
Binbir Çiçekli Bahçe, İst.: YKY, 2009
Bu Bir Çağrıdır, İst.: YKY, 2012

Çocuk, İlk Gençlik

Filler Sultanı ile Kırmızı Sakallı Topal Karınca, İst.: Cem, 1977
Sevmek, Sevinmek, İyi Şeyler Üstüne, İst.: YKY, Doğan Kardeş, 2014
Neredesin Arkadaşım, İst.: YKY, Doğan Kardeş, 2014
Yağmurla Gelen, İst.; YKY, Doğan Kardeş, 2014
Kalemler, YKY, Doğan Kardeş, 2016
Beyaz Pantolon, YKY, Doğan Kardeş, 2016
Yeşil Kertenkele, YKY, Doğan Kardeş, 2017

Eserleri Kaynak: https://yasarkemalvakfi.org/kitaplari/

Yaşar Kemal’in Aldığı Ödüller

  • 1955 Gazeteciler Cemiyeti Başarı Armağanı (“Dünyanın En Büyük Çiftliğinde Yedi Gün” adlı röportaj dizisi ile)
  • 1956 Varlık Roman Armağanı (İnce Memed ile)
  • 1966 İlhan İskender Armağanı (Teneke’den aynı adla uyarlanan oyunu ile)
  • 1966 Uluslararası Nancy Tiyatro Festivali Birincilik Ödülü (“Teneke” oyunu ile)
  • 1974 Madaralı Roman Armağanı (Demirciler Çarşısı Cinayeti ile)
  • 1977 Fransa Eleştirmenler Sendikası En İyi Yabancı Roman Ödülü (Yer Demir Gök Bakır ile)
  • 1978 Fransa’da En İyi Yabancı Kitap Ödülü (Ölmez Otu ile)
  • 1979 Fransa “Büyük Jüri” En İyi Kitap Ödülü (Binboğalar Efsanesi ile)
  • 1982 Uluslararası Cino Del Duca Ödülü
  • 1984 Fransız Legion d’Honneur Ödülü Commandeur payesi
  • 1984 TÜYAP Kitap Fuarı Halk Ödülü
  • 1985 Sedat Simavi Vakfı Edebiyat Ödülü
  • 1986 Orhan Kemal Roman Ödülü (Kale Kapısı ile)
  • 1988 TÜYAP Kitap Fuarı Halk Ödülü
  • 1988 Fransa Kültür Bakanlığı Commandeur des Arts et des Lettres Nişanı
  • 1991 Fransa Strasbourg Üniversitesi Onur Doktorası
  • 1992 11. TÜYAP Kitap Fuarı Onur Yazarı
  • 1992 Antalya Akdeniz Üniversitesi Onur Doktorası
  • 1993 Kültür Bakanlığı Büyük Ödülü
  • 1994 Mülkiyeliler Birliği Rüştü Koray Armağanı
  • 1995 Morgenavissen Jylaand-Pösten Ödülü (Danimarka)
  • 1996 Türkiye Yayıncılar Birliği Düşünce Özgürlüğü Ödülü
  • 1996 Kanın Sesi ile Akdeniz Yabancı Kitap Ödülü (Perpignan, Fransa)
  • 1996 VIII Katalunya Uluslararası Ödülü (Barcelona, İspanya)
  • 1996 Lillian Hellman/Dashiell Hammett Baskıya Karşı Cesaret Ödülü, İnsan Hakları İhlallerini İzleme Örgütü, New York
  • 1997 Toplu eserleri için Premio Internazionale Nonino Ödülü, İtalya
  • 1997 Kenne Vakfı Düşünce ve Söz Özgürlüğü Ödülü (Uppsala, İsveç)
  • 1997 Norveç Yazarlar Birliği ödülü, Wole Soyinka ile ortak
  • 1997 Frankfurt Kitap Fuarı Alman Yayıncalar Birliği Ödülü
  • 1998 Frei Üniversitesi Berlin Fahri Doktora
  • 1998 Bordeaux Yayıncılar Birliği Yabancı Edebiyat Ödülü
  • 2002 Bilkent Üniversitesi Fahri Doktora
  • 2003 Z. Homerus Şiir Ödülü
  • 2003 Savanos Ödülü (Selanik)
  • 2003 Türkiye Yayıncılar Birliği Yayıncılık Emek Ödülü.
  • 2008 Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük ödülü
  • 2009 Çukurova Üniversitesi, Fahri Doktora
  • 2011 Légion d’honneur
  • 2013 Krikor Naregatsi Nişanı

Ödül Kaynak: https://www.turkedebiyati.org/yasar_kemal.html

Yaşar Kemal Birkaç Defa Nobel’e Aday Olarak Gösterildi.

Yaşar Kemal Nobel’e aday gösterilen ilk Türk yazardır.

Yakın dostu Zülfü Livaneli, Nobel ödülünün küçük hesaplar ve kıskançlıklar dolayısıyla Yaşar Kemal’e verilmediğini, “Sevdalım Hayat” kitabında şu sözlerle aktardı:

“Bir seferinde Yaşar Kemal, Nobel Ödülü’ne çok yaklaşmıştı. En güçlü aday olarak adı geçiyordu ve sonradan öğrendiğimize göre ödülü kazanamaması için hiçbir neden yoktu. Tam o sırada bazı Türkler ve Türkiyeli Kürtler devreye girerek, Yaşar Kemal aleyhine bir dedikodu çarkı çevirdiler. İsveç akademisine, Türk edebiyatını iyi bilmediklerini, aslında Yaşar Kemal’in Türkiye’de beşinci sınıf bir yazar olduğunu, sadece o çevrilmiş olduğu için ödülü ona vermenin haksızlık olacağını söylemişler. Bu arada bazı Kürtler de Yaşar Kemal’in Kürt olduğu halde Türkçe yazmasının Kürt kimliğini inkar etme anlamına geldiğini öne süren bir kampanya başlattılar. Onlara göre Yaşar Kemal, Kürt halkının masallarını alıp Türklere mal etmekle görevli bir devlet yazarıydı. Lars Gustafson adlı İsveçli romancı Avusturya’da tanıştığı Diana Canetti adlı Türkiyeli bir yazarın Türkiye’de Yaşar Kemal’den daha ünlü olduğunu yazınca dayanamadım ve yazının yayımlandığı Expressen gazetesine bir açıklama gönderdim. Bu tartışmalar, zaten kıl payı dengeler üstünde duran İsveç akademisini ürküttü ve Yaşar Kemal’e verecekleri ödülü ertelemeyi uygun görüp Patrick White’a verdiler.”

https://www.evrensel.net/haber/374615/yasar-kemal-kimdir-yasar-kemalin-eserleri-neler

İlgili Makaleler

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Başa dön tuşu